Arnoud Broekhuizen
05 Arbeidsmiddelen
 >  Werken met de vorkheftruck
Introductie

Binnen GMB wordt er op de werflocaties veel gebruik gemaakt van vorkheftrucks. Een heftruck is een handig hulpmiddel om lasten horizontaal of verticaal te verplaatsen, maar het gebruik van een heftruck brengt ook grote veiligheidsrisico's met zich mee. Helaas blijkt de heftruck vaak ook een gevaarlijk arbeidsmiddel, want er gebeuren relatief veel ongevallen mee​​​​​​​. In deze toolbox besteden wij daarom aandacht aan het veilig gebruik van een heftruck.

Twee derde van de arbeidsongevallen met een voertuig vindt plaats met een heftruck, hefwagen, stapelaar, orderpicker, reachtruck of containerheftruck. In veel gevallen is het gebrek aan concentratie en alertheid één van de grondoorzaken van een ongeval met de heftruck. 

Risico's > Wat kan er gebeuren?

Tijdens het gebruik van de vorkheftruck zijn er meerdere risico's:

  • Afvallende lading
  • Aanrijding 
  • Beknelling
  • Kantelen van de heftruck
  • Vallen vanaf de heftruck
  • Inademing van schadelijke uitlaatgassen in het geval van een dieselheftruck
Maatregelen > Wat moet je doen?

Algemene maatregelen

  • Houdt je aandacht erbij tijdens het rijden met de heftruck. Gebruik dus geen mobiele telefoon!; 
  • Heftruckchauffeurs moeten een heftruckopleiding / instructie hebben;
  • Jeugdigen onder de 16 mogen geen heftruck besturen, jeugdigen tussen 16 en 18 mogen enkel onder scherp toezicht een heftruck besturen;
  • De heftruck dient minimaal een maal per jaar gekeurd te worden;
  • Gebruik de veiligheidsgordel om beknelling te voorkomen bij kantelen. Probeer in elk geval nooit van de heftruck te springen als deze dreigt te kantelen. Blijf zitten op je stoel, houd je benen binnenboord en houd het stuur stevig vast;
  • Parkeer de heftruck altijd met de lepels op de grond;
  • Het gebruik van een elektrische heftruck heeft de voorkeur ten opzichte van een diesel aangedreven heftruck. 


Maatregelen tijdens het rijden met de heftruck

  • Heb oogcontact met omstanders;
  • Rij rustig en pas het rijtempo aan naar de omstandigheden op de werkplek. Bij een snelle, korte bocht kan een kleine oneffenheid in de bodem de heftruck al laten kantelen;
  • Vervoer nooit personen op de lepels en laat geen personen meerijden op de heftruck;
  • Keer nooit op een helling. Rijdt een helling altijd achteruit af;
  • Rijd niet van te grote hoogte verschillen van de werkvloer;
  • Rijdt met de lepels zo laag mogelijk; 
  • Rijdt met de heftruck op verharde ondergrond; 
  • Gebruik technische voorzieningen om de veiligheid te bevorderen (claxon, bluespot).

Maatregelen aangaande de lading van de heftruck
  • Zorg dat je over de lading heen kunt kijken. Als dit niet mogelijk is dient er achteruit te worden gereden;
  • Hef geen last die zwaarder is dan de aangegeven draaglast. Wat de maximale draaglast is, staat vermeld op de capaciteitsplaat (lastdiagram) die op de heftruck aanwezig moet zijn;
  • Een big bag of andere hangende last die aan de vork hangt, beïnvloedt de stabiliteit van de heftruck. Werk hier alleen mee op een vlakke, harde ondergrond;
  • Houd te allen tijde de last zo laag mogelijk en hef, zak of neig de last niet tijdens het rijden;
  • Gebruik de heftruck niet voor het heffen van personen, dit is nadrukkelijk verboden.
Discussie > Bespreek het met je collega’s!

Ga met elkaar in gesprek over het volgende:

  1. Ken je voorbeelden uit je omgeving waarbij het fout is gegaan tijdens het gebruik van de heftruck?
  2. Heb je zelf wel eens een ongeval meegemaakt of dat het maar net goed ging?
  3. Wat zijn bij jullie op de werf locaties of momenten waarop het fout kan gaan met het werken met de heftruck? 
Tips > Voor meer informatie

Enkele wetten en regels vanuit het Arbobesluit art. 7.17 a t/m c, art 7.18.
Vorkheftrucks moeten voorzien zijn van:

  • Een CE-markering en een gebruikershandleiding in de Nederlandse taal;
  • De fabrieksnaam, modelnummer, bouwjaar en de werklast in kg aangegeven op het voertuig;
  • Een aanduiding van de toelaatbare werklast voor verschillende afstanden;
  • Een cabine of veiligheidskooi om je te beschermen bij een ongeval;
  • Een voorziening om per ongeluk starten te voorkomen;
  • Een veiligheidsgordel op de zitplaats;
  • Een inrichting waarmee signalen kunnen worden afgegeven.